برخی فعالیت های حساس مانند تولید انواع دارو و آنتی بیوتیک ها، تولید تجهیزات پزشکی وغیره باید در محیطی کاملا کنترل شده انجام شوند. به این گونه فضاهای محصور و کنترل شده اتاق تمیز یا کلین روم گفته می شود. اتاق تمیز دسته بندی و انواع مختلفی دارد که یکی از آنها کلین روم شیشه ای است. همانطور که از نام آن پیداست، در ساخت این محیط از شیشه استفاده شده است. در این مقاله قصد داریم با نحوه طراحی و ساخت، تجهیزات و کاربرد اتاق تمیز یا کلین روم شیشه ای بیشتر آشنا شویم.
کلین روم شیشه ای چیست؟
کلین روم شیشه ای، اتاقی عاری از آلودگی و محصور با دیوار های شیشه ای است که مطابق با استاندارد های خاص ساخته می شود. در یک اتاق تمیز شیشه ای آلاینده ها، ذرات گرد و غبار، جریان هوا، رطوبت و دما مطابق با استاندرد های تعیین شده انجام می شود و به شدت کنترل می شود. در برخی صنایع مانند تولید دارو، عدم وجود ذرات معلق و سایر آلاینده ها در کلین روم اهمیت بسیار فراوانی دارد. به طوری که حرف زدن پرسنل نیز باید کنترل شود و کارکنان تنها مواقع مهم و با اشاره با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.
درساخت اتاق تمیز شیشه ای از دیوار های شیشه ای استفاده می شود. دیوار شیشه ای نصب راحت تر و قابلیت شستشو و نظافت سریع تری نسبت به انواع دیگر دارد. استفاده از کلین روم شیشه ای به نورانی شدن محیط نیز کمک می کند و باعث صرفه جویی در هزینه ها نیز خواهد شد. چرا که با وجود شیشه میزان نوری که از محیط دریافت می شود، چند برابر و در مصرف برق صرفه جویی می شود.
بیشتر بخوانید | کاربرد اتاق تمیز
ساخت کلین روم یا اتاق تمیز
کلین روم محیطی عاری از ذرات و آلاینده های معلق در هوا و میکروارگانیسم ها می باشد. برای طراحی این فضا باید به مواردی چون تعداد افراد داخل اتاق و میزان تحرک آن ها، شرایط دمایی تولید انواع ذرات، جنس لباس افراد، مقدار آلودگی ابزار کاری، میزان آلاینده ای که افراد منتشر می کنند و مقرراتFDA توجه کرد. نوع شیشه مورد استفاده در اتاق تمیز، به عنوان یکی از تجهیزات اصلی این محیط، از اهمیت بالایی برخورداراست.
شیشه ای که در ساخت و طراحی اتاق تمیز استفاده می شود باید بالاترین درصد مقاومت و ماندگاری را داشته باشد و از ایجاد و ورود کمترین آلودگی ها جلوگیری کنند. این شیشه ها می توانند رنگی نیز باشند. امروزه استفاده از این نوع کلین روم در موارد مختلف صنعتی و تولیدی و بیمارستان ها، به دلیل احتمال بسیار پایین ورود آلودگی ها و مقرون به صرفه بودن رایج شده است.
اصول کلی طراحی و ساخت کلین روم
هر اتاق تمیز باید از ویژگی هایی مانند ایزوله بودن و عدم ورود آلاینده ها، عدم تولید آلاینده ها توسط دستگاه ها و تجهیزات، عدم تجمع آلاینده ها در فضا، خروج کامل و سریع آلاینده و ذرات معلق از فضا برخوردار باشد و از این اصول پیروی کند. برای رعایت این اصول کافی است به نکته های زیر توجه کرد.
- کیفیت بالای مصالح استفاده شده در ساخت اتاق تمیز به منظور جلوگیری از ورود آلودگی ها و حذف آنها از محیط
- سیستم تهویه مناسب برای یکپارچگی هوا، تامین دما و رطوبت مناسب کلین روم
- رعایت سیستم رفت و آمد، نظافت و نگه داری مناسب تجهیزات
- استفاده از سیستم مانیتورینگ به منظور کنترل و ضبط داده هایی چون دما، رطوبت، میزان آلاینده ها، سر و صدا و میزان تمیز بودن کلین روم
بیشتر بخوانید | فن فیلتر یونیت
کاربرد کلین روم شیشه ای
در بسیاری از فعالیت های تولیدی حساس و دقیق، به دلیل امکان ایجاد اخلال در فعالیت مورد نظر، نیاز به محیطی عاری از ذرات معلق وجود دارد. عموما اتاق تمیز یا Clean Room در مصارف مختلفی کاربرد دارد که در زیر به برخی از آن ها اشاره می کنیم.
- مراقبت های بهداشتی
- اتاق تمیز داروسازی
- بیوتکنولوژی
- نیمه هادی
- تحقیقات
- آزمایشگاه ها
- ریزتراشه
- تولید تجهیزات پزشکی
- صنایع نظامی
- اتاق رنگ
- و تمامی صنایعی است که محصولات و دستگاه‌های آنها نسبت به محیط بیرون و آلاینده‌ها حساس هستند.
بیشتر بخوانید | اتاق توزین
سخن پایانی
عموما از کلین روم ها در تولید محصولات حساس مانند تولید دارو یا قطعات الکتریکی استفاده می شود. با توجه به حساسیت این محیط، طراحی مناسب و ساخت اصولی از اهمیت زیادی برخوردار است. اکیاس گروپ یکی از بزرگترین شرکت ها در زمینه طراحی انواع کلین روم و اتاق تمیز شیشه ای و تجهیزات مربوط به این محیط است. در این شرکت کلیه استاندارد ها در ساخت کلین روم رعایت و طراحی کلین روم به صورت بسیار تخصصی و دقیق انجام می شود.
